Rocznica Porozumień Ustrzycko – Rzeszowskich
Członkowie Stronnictwa Ludowego „Ojcowizna” zorganizowali w Ustrzykach Dolnych obchody XXXVI rocznicy Porozumień Ustrzycko – Rzeszowskich. Podczas uroczystości uczestnicy strajków ustrzyckich, a później ustrzycko – rzeszowskich wspominali tamten czas, a także wysłuchali referatów programowych.
W niedzielę 23 kwietnia, w Ustrzykach Dolnych spotkali się na uroczystej konferencji uczestnicy strajków ustrzyckich i ustrzycko-rzeszowskich, a okazją była 36 rocznica podpisania porozumień chłopskich, które najpierw zawarto po północy 19 lutego 1981 r. w Rzeszowie, a kolejne podpisano 20 lutego w godzinach porannych. Historia zapisała te porozumienia, jako przyczynek do powstania i zarejestrowania Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych „Solidarność”. Rok rocznie Stronnictwo Ludowe „Ojcowizna” organizuje konferencje poświęcone tamtym wydarzeniom. Rozpoczynają się one zawsze mszą święta koncelebrowaną w kościele p.w. św. Józefa Robotnika w intencji polskich rolników i suwerennej Ojczyzny.
Po odprawionej mszy z udziałem ks. prałata Kazimierza Kaczora z Haczowa i ks. prof. dr hab. Henryka Rykały z Jarosławia uczestnicy przeszli ulicami miasta pod pomnik poświęcony żołnierzom walczącym za Ojczyznę w latach 1914 – 1945, by w ich hołdzie złożyć wieńce i wiązanki wiosennych kwiatów.
Konferencję prowadzili Wieńczysław Nowacki przewodniczący SL „Ojcowizna” i Marian Pałasz, którzy przedstawili uroczyste adresy skierowane do zebranych od Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy. – Odważna postawa strajkujących rolników miała swoje źródło w tożsamości i tradycji polskiej wsi. Polscy rolnicy przywiązani do ojcowizny i wiary, oddani swej małej i wielkiej Ojczyźnie, w prawie do własności ziemskiej widzieli gwarancję prawdziwej wolności. W czasie protestów w Ustrzykach Dolnych i w Rzeszowie środowiska wiejskie dały wymowne świadectwo jedności i determinacji w obronie tych wartości. Ufam, że będą Państwo nadal pielęgnować pamięć o uczestnikach strajków i sygnatariuszach tych ważnych porozumień – napisał w swym liście Prezydent Andrzej Duda. Listy do uczestników skierowali także: Marszałek Sejmu RP Marek Kuchciński i Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Krzysztof Jurgiel. – Strajki w Ustrzykach Dolnych i Rzeszowie zakończyły się zwycięstwem – podpisaniem Porozumień, które przeszły do historii do historii, jako Porozumienia Ustrzycko – Rzeszowskie”. Ten ogromny sukces miał również wymiar społeczny. Rolnicy Podkarpacia stali się wzorem dla rolników z innych regionów Polski – pisał Marszałek Sejmu RP. – Dziękując z całego serca za opozycyjną działalność i niezłomną postawę składam życzenia dobrego zdrowia i wszelkiej pomyślności – zwracał się do zebranych Marek Kuchciński.
Listy do uczestników przesłali również Wojewoda Podkarpacki Ewa Leniart i Marszałek Województwa Podkarpackiego Władysław Ortyl.
Prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Szarek, który był gościem honorowym wręczył Krzyże Wolności i Solidarności uczestnikom strajków chłopskich w Ustrzykach Dolnych, które otrzymali: Augustyn Franciszek Czubocha, Jerzy Bromski, Jan Gazda, Zofia Teresa Gazda, Kazimierz Hesko-Kołodziński, Paweł Aleksander Jakubiec, Adam Król, Waldemar Mikołowicz, Wieńczysław Jacek Nowacki, Marian Henryk Pałasz, Andrzej Turczynowicz, Jan Wójtowicz i pośmiertnie: Franciszek Łysyganicz (zmarł w 2011r.) i Józef Stachura (zmarł w 2012 r.), które odebrały małżonki dekorowanych.
Po dekoracji Prezes IPN podziękował zebranym za ten wielki wkład w walce o wolność Ojczyzny i tak mocne umiłowanie tradycji chłopskich, które stały się kanwą tamtych chłopskich wystąpień. – Tu jest Polska, tak jak i w Warszawie, tak i tu, na polskiej wsi, chciałem w imieniu Instytutu Pamięci Narodowej spłacić dług jaki nasz kraj ma wobec polskiej wsi, wobec oporu i zmagań polskiego chłopa, który przez dziesiątki lat nie dał się zapędzić do kołchozów i zachował indywidualność własnej ziemi. Podczas strajków, śpiewając „Rotę” sięgaliście do korzeni i tradycji. Doceniamy i dziękujemy za ten opór polskiej wsi, za to, że zawsze stoicie na straży ojcowizny. Podczas strajków, śpiewając „Rotę” sięgaliście do korzeni i tradycji. Doceniamy i dziękujemy za ten opór polskiej wsi, za to, że zawsze stoicie na straży ojcowizny – mówił prezes Jarosław Szarek.
Gratulacje odznaczonym i podziękowania z tamte lata złożył także Starosta Bieszczadzki Marek Andruch. – Chciałbym złożyć Wam podziękowania za wielki trud i wytrwałość w tamtych tak trudnych czasach. Byliśmy wtedy młodymi ludźmi i z podziwem patrzyliśmy na wasze działania, mieliśmy świadomość, że oto dzieje się na naszych oczach wielkie dzieło wolności naszej Ojczyzny. Za to wszystko Wam dziękuję i życzę wiele zdrowia i wszelkiej pomyślności – zwracał się do bohaterów tamtych dni Marek Andruch.
W imieniu zebranych głos zabrał Wieńczysław Nowacki, który podziękował za wyróżnienia Krzyżami Wolności i Solidarności. – Te dwa słowa wolność i solidarność była wtedy dla nas myślą przewodnią. Wiedzieliśmy, że walczymy o swoje sprawy, o własność ziemi tak uświęconej w chłopskiej, w naszej tradycji. Były wtedy różne dni. Był to bowiem czas trudny. Rozpoczęliśmy ten strajk w obronie ziemi, w obronie naszych gospodarstw, naszych zakładów pracy, a nade wszystko w obronie nas samych przed totalitarnym zniewoleniem – mówił Nowacki.
Konferencję zakończyły świadectwa, relacje i dyskusje związanym z tamtymi wydarzeniami, a także wspomnieniom o działalności abp Ignacego Tokarczuka oraz znaczeniu porozumień w powstaniu NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”. Referaty wygłosili pracownicy rzeszowskiego Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej: dr Mariusz Krzysztofiński przedstawił rozprawę p.t. „Dziedzictwo Arcybiskupa Ignacego Tokarczuka”, a dr Marcin Bukała referat zatytułowany: „Strajki w Ustrzykach Dolnych i Rzeszowie i ich historyczne znaczenie”. „Wspomnienie o ks. abp Ignacym Tokarczuku” wygłosił ks. prof. dr hab. Henryk Rykała, a Krzysztof Kamiński przedstawił zebranym „Konstytucję Polskiej Wsi w obronie gospodarstw rodzinnych”, a w Preambule której czytamy m.in.: „…My praojcowie stanu chłopskiego – wolni kmiecie polscy i ich potomkowie spadkobiercy ojcowizny stajemy jak nasi ojcowie – w obronie Ojczyzny, która jest w niebezpieczeństwie. Jako właściciele, gospodarze i strażnicy swojej, a zarazem polskiej ziemi, oręż skutecznego prawa nad przemoc przekładając…”
Marian S. Mazurkiewicz
